Ewangelia w Listach Nowego Testamentu, a w szczególności w Liście do Galatów i trochę o Bożym Synostwie.

List ten bywa również nazywany pismem okólnym, bo skierowanym do wielu gmin chrześcijańskiej Galicji. Ks. prof. Tadeusz Penar podkreślał, że jest on bezsprzeczne najważniejszym listem św. Pawła, dlatego też niech jego charakterystyka posłuży nam na wzór analizy innych listów.
Najpierw zwróćmy uwagę na adresatów listu. Galacja była krainą znajdującą się w dzisiejszej Turcji  w okolicach Ankary, nad rzeką Halys, gdzie w III w. Przed Chr. osiedlili się przybyli z Europy celtyccy Galowie. Nie odegrali oni większej roli w historii, choć udało im się przez długie lata zachowywać swe obyczaje i język ojczysty. Pod koniec I wieku przed Chr. kraina ich została włączona do imperium rzymskiego i po przyłączeniu południowych terytoriów Azji Mniejszej przekształcona w rzymską prowincję, która otrzymała nazwę Galacja. Można by było wobec tego postawić pytanie: Do kogo ten list jest skierowany: do celtyckich Galów, zamieszkujących krainę Galacji, czy do mieszkańców całej prowincji Galacji? Wśród starożytnych Galów misjonował Paweł w czasie swej drugiej podróży misyjnej (por. Dz 16,6), ale i cała prowincja nie była mu obca, przemierzył ją bowiem, gdy po raz pierwszy podróżował jako apostoł po Azji Mniejszej. A w związku z tym, że mieszkańcy Antiochii, Ikonium, Bystry czy Derbe nie czuli się Galatami tylko dlatego, że zamieszkiwali prowincję o tej nazwie, przypuszczać należy, iż list adresowany jest rzeczywiście do owych „starożytnych” plemion. List ten został przez Pawła napisany własnoręcznie i najprawdopodobniej w Efezie w czasie trzeciej podróży misyjnej w latach 54-58. 
    Co było bezpośrednią okazją do napisania tego listu? Otóż do gmin chrześcijańskich Azji Mniejszej, przybyli judeochrześcijanie (chrześcijanie pochodzenia żydowskiego), głosząc naukę, że po to, aby się zbawić muszą poddać się zwyczajom żydowskim; między innymi obrzezać się i zachowywać przepisy Prawa Mojżeszowego. By łatwiej znaleźć posłuch wśród młodych chrześcijan pomniejszali oni apostolską godność św. Pawła i powoływali się na przynależność do pragminy jerozolimskiej, która prawa te zachowywała. Opanowany gorliwością i świętym gniewem pisze św. Paweł list, który miał zapobiec sprowadzeniu chrześcijaństwa w Galicji, ale także i w innych miejscach, do poziomu sekty żydowskiej. W piśmie tym Apostoł Narodów wyjaśnia krótko i zwięźle najważniejsze zasady wiary chrześcijańskiej.
    List ten nie rozpoczyna się tak serdecznie i wdzięcznie jak inne, ale po krótkim, skąpym pozdrowieniu, Paweł wyraża zdziwienie, a nawet oburzenie, że adresaci tak szybko dali posłuch religijnym nowinkom i odwrócili się od jego przepowiadania. Z kolei krótko opisuje  historię swego nawrócenia i uznania godności apostolskiej, do której powołał go Sam Jezus zmartwychwstały, przez gminę jerozolimską (1.11-2,14). Dalej powiada o tym, że „człowiek osiąga usprawiedliwienie nie przez wypełnianie Prawa za pomocą uczynków, lecz jedynie przez wiarę w Jezusa Chrystusa”(2,16). Jako przykład ze Starego Testamentu podaje Abrahama, gdy ten został powołany nie było jeszcze Prawa, i to nie Prawo przyniosło zbawienie, lecz wiara ( 3,1-18). Zdecydowanie podkreśla, że prawa Starego Przymierza miały przygotować ludzkość do wiary; z wiarą w Jezusa przyszła wolność od Prawa ( 3,19-5,1). Kto da się obrzezać, ten podda się ponownie Prawu i straci Chrystusa, który od Prawa uwolnił (5,2 - 12). Apostoł ostrzega jednak przed złym rozumieniem i nadużywaniem wolności chrześcijańskiej. Uwolnieni od Prawa Mojżeszowego, stoją chrześcijanie pod prawem miłości i nie wolno im ulegać logice doczesności ( 5,14-6,10).
Jednym z kluczowych tekstów w zrozumieniu tej problematyki zdaje się być tekst o Bożym Synostwie zarówno Jezusa jak i naszym ( Gal 4,4-7). Tekst czytany w liturgii bożonarodzeniowej na zakończenie oktawy a dokładnie w Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki - 1 stycznia. Nawiązując do znanej w tamtych czasach praktyki, gdy cesarze kazali się nazywać synami Bożymi, przypisując sobie boskie atrybuty, a również Żydzi uważali siebie za dzieci Boże z powodu przymierza, jakie Bóg zawarł z ich narodem. Paweł wyraża się tutaj jasno: synostwo Boże zyskuje się przez wiarę w Jezusa Chrystusa. W wierszach 4,4-5 mówi Apostoł o wydarzeniu chrystologicznym, które umożliwia otrzymanie przybranego synostwa. Jest to najwyższy stopień naszej solidarności z Bogiem w Jego Synu, który przyjmuje na siebie historię w całym jej ludzkim wymiarze: urodzony z kobiety i pod Prawem (4,4). Wykupienie dokonuje się z dołu i polega na zniesieniu niewolnictwa Prawa tak, aby ci, którzy przedtem byli niewolnikami, stali się wolnymi synami i córkami (opracowane w oparciu o: E. Tamez, List do Galatów, w: Międzynarodowy komentarz do Pisma św. Warszawa 2000, red W. F. Farmer, s. 1517).
    Niech słowa o pełni czasu przyjściu na świat Zbawiciela i naszym z Nim braterstwie i Bożym Synostwie będą dla nas wprowadzeniem w rozważanie Misterium Wcielenia i Bożego Narodzenia.