Skąd wiemy, że księgi zawarte w naszej Biblii są to te właściwe?
W ostatnich czasach sporo szumu i zamieszania narobiły publikacje na temat znalezionych rzekomo innych, nieznanych czy nawet „ukrywanych’ ksiąg pisma świętego. Pamiętamy zalew informacji o tzw. Ewangelii Judasza, czy Tomasza. Jak to naprawdę jest?
W ciągu 2000 lat historii chrześcijaństwa napisano tysiące ksiąg. Wiele z nich zawiera treści budujące. Zresztą sam św. Jan na zakończenie swojej ewangelii podaje: „Jest ponadto wiele innych rzeczy, których Jezus dokonał, a które gdyby je szczegółowo opisać, to sądzę, że cały świat nie pomieściłby ksiąg, jakie trzeba by napisać.”(J21,25). I co zrobić z tym faktem, że natchnione są tylko niektóre? Jak je rozpoznać? Jakimi kryteriami należy się kierować, aby ustalić zbiór Ksiąg świętych? Katolickie tłumaczenia Pisma świętego wyliczają 45 ksiąg Starego testamentu i 27 ksiąg Nowego Testamentu. Dlaczego właśnie tyle, czy aż tyle? W jaki sposób doszło do ustalenia kanonu czyli zbioru ksiąg Pisma świętego przez Kościół?
Musimy sobie jasno powiedzieć i przypomnieć, że pod nazwą księgi natchnionej rozumie się takie dzieło autora lub autorów świętych Starego czy Nowego Testamentu, którego pierwszym autorem jest Bóg i dzięki temu właśnie autorytetowi Bożemu jest ono rzeczywistym, pisanym słowem Bożym. Księga zaś kanoniczna jest to taka księga, której Boskie pochodzenie i autorytet pisma natchnionego Kościół nauczający stwierdził i jako taką podał swoim wiernym, aby stanowiła dla nich nieomylną księgę wiary i obyczajów. Natchnienie, zatem księgi Pisma świętego zależy wyłącznie i bezpośrednio od Boga. Kanoniczność zaś jest uzależniona bezpośrednio od Kościoła Nauczającego, który działa autorytatywnie w imieniu Chrystusa ( Konstytucja Soboru Watykańskiego II O objawieniu Bożym nr. 10). Kościół nie może więc z księgi nie napisanej pod natchnieniem Ducha Świętego uczynić księgi natchnionej. Może zaś autorytatywnie orzec, że jakaś księga została rzeczywiście napisana pod natchnieniem Ducha Świętego, włączyć ja do spisu ksiąg świętych i w ten sposób uczynić z niej księgę kanoniczną.
Zapamiętajmy więc kryteria kanoniczności:
Główne kryteria: Przekaz Tradycji – w wypadku Starego Testamentu w praktyce znaczy to, że dana księgę Pan Jezus i Apostołowie uważali za natchnioną, w wypadku Nowego Testamentu sprowadza się to zasadniczo do stwierdzenia apostolskiego pochodzenia księgi.
Są jeszcze pomocnicze kryteria takie jak:
- Czytanie liturgiczne danej księgi w Kościele jako Pismo święte.
- Apostolskie pochodzenie księgi, które może polegać na tym, że albo apostoł był jej autorem, albo autor oparł jej treść na informacjach pochodzących z nauczania lub katechez apostolskich.
- Budująca treść zgodna z nauką całego Pisma świętego.